پیشگیری از تلفات مرغ در زمان قطع برق
قطع برق مرغداری: تمهیدات مرغداری در زمان قطعی برق
قطع برق مرغداری خسارات زیادی به صنعت پرورش مرغ وارد میکند. به دلیل قطعی برق، سیستم فن، آلارم و زنگ هشدار، دماسنج، تهویهها و … از کار افتاده یا درست کار نخواهند کرد. درست کار نکردن هر یک از این وسایل میتواند عواقب فاجعهبار و جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
خسارات قطعی برق در پرورش طیور
در صورت قطعی برق به خصوص در تابستان و سنین بالاتر جوجهها، به دلیل نداشتن تهویه و همچنین بر اثر فشار و کمبود اکسیژن دچار خفگی میشوند. اگر قطعی برق در شب اتفاق بیافتد و ناگهان برق مرغداری قطع شود، باعث ایجاد شوک به گله (shocking herd) شده که عواقب فاجعهباری را موجب خواهد شد.
خسارات احتمالی ناشی از قطعی برق در مرغداری شامل مواردی چون:
- تهویه و فن مرغداری: فنها از سیستمهای بسیار مهم در مرغداری هستند. فنها وظیفه گردش هوا، تصفیه هوا، حفظ دمای بهینه مرغداری را به عهده دارند. اگر تهویه و فن از کار بیافتد، به دلیل گرما، ساطع شدن گاز آمونیاک از بستر مرغداری و بهم فشردگی جوجه مرغها باعث کمبود اکسیژن و مرگ و میر در گله خواهد شد.
- سیستم گرمایشی مرغداری: در زمان سرما، سیستمهای گرمایی به حفظ دمای سالن با دمای مناسب برای طیور کمک میکند. سرمای زیاد در سالن باعث استرس و از بین رفتن جوجه مرغها خواهد شد.
- چراغها: یکی از مهمترین بخشهای مرغداری سیستم روشنایی آن است. برای تحریک فعالیت و رشد جوجهها، خاموشی و روشناییهای برنامهریزی شده در مرغداری ایجاد میشود. این لامپها در سراسر مرغداری نصب هستند.
- سیستم آبرسانی: جوجهها به منبع دائمی آب تمیز نیاز دارند که سیستم آبرسانی این آب را برای آنها تامین میکند. این سیستم آبرسانی نیاز به تغذیه پمپ آب برای توزیع آب در لولههای آبرسان دارد. پمپ آب با برق کار میکند. به خصوص در شرایط گرما این بحران جدیتر خواهد بود.
- سیستمهای توزیع کننده دان: در برخی از مرغداریها از سیستمهای تغذیهای استفاده میکنند که خودکار دان را از منابع گرفته و در دانخوریها پخش میکند. در صورتی که سیستم دان خوری کار نکند، گله با مشکلات جدی روبرو خواهد شد.
- از دست رفتن اطلاعات: اگر مزارع از سیستمهای نظارت خودکار استفاده کند، مثل مرغداری هوشمند، قطعی برق باعث از بین رفتن دادهها میشود. این جریان بر مدیریت و تصمیم گیریها بسیار تاثیر گذار خواهد بود.
چگونه از تلفات ناشی از قطع برق مرغداری جلوگیری کنیم؟
بطور کلی صاحبان مرغداری باید از قبل اقدامات لازم برای محافظت از تجهیزات برقی تا تدوین و اجرای طرحهای اضطراری برای اطمینان از عملکرد پایدار در مرغداری را در نظر گرفته باشند. عوامل مهمی که باید برای پیشگیری از خسارات احتمالی در زمان قطعی برق در مرغداری در نظر گرفت، شامل:
- نصب سیستم برق اضطراری (ژنراتور) در مرغداری: برای مقابله با قطعی برق ناگهانی، حتما از یک ژنراتور برق دیزلی در مرغداری استفاده کنید. ژنراتور بهطور خودکار با قطع منبع تغذیه اصلی شروع به کار میکند. این ژنراتورها از تجهیزات مهم پشتیبانی کرده و عملکرد مرغداری را به حالت طبیعی برمیگردانند.
- بررسی و نگهداری از مدارها: حتما تمامی مدارها و تجهیزات الکتریکی را مرتبا بررسی کرده و از عملکرد درست آنها مطمئن شوید. در صورت آسیب یا کهنگی سیمها و تجهیزات، سریعا نسبت به تعمیر و تعویض آنها اقدام کنید. این مشکلات نه تنها باعث قطع ناگهانی برق میشوند، بلکه میتوانند باعث آتشسوزی در مدار شوند.
- تامین سوخت کافی: از پُر بودن مخزن سوخت ژنراتور اطمینان حاصل کنید. میزان سوخت مورد نیاز در زمان قطعی برق بسیار مهم است. نباید هیچ کمبودی در این زمینه وجود نداشته باشد.
- استفاده از چراغهای کم مصرف: سعی کنید از منابع کم مصرف با طول عمر طولانی در مرغداری خود استفاده کنید.
- توجه به پیش بینی آب و هوا: حتما به هشدارهای آب و هوا توجه کنید، مواردی همچون هشدار دمای بالا، رعدوبرق، طوفان و غیره. در چنین شرایطی اقدامات پیشگیرانهی همچون خاموش کردن تجهیزات الکتریکی غیرضروری، بررسی تجهیزات، استفاده از تجهیزات محافظتی در برابر صاعقه و … را حتما انجام دهید.
- سیستم هشدار قطع برق: وجود سیستم خودکار قطعی برق به مرغدار و مسئولین کم میکند تا سریعا متوجه قطعی برق شده و اقدامات لازم را انجام دهند.
- آمادگی و برنامه ریزی برای شرایط اضطراری: حتما طرح و برنامه ریزی برای شرایط اضطرای مهیا کنید. پرسنل خود را برای همچین شرایطی آماده کنید.
مقاله: راه اندازی مرغداری
راهنمای انتخاب ژنراتور: اندازه و خصوصیات یک ژنراتور خوب برای مرغداری
ظرفیت ژنراتور باید متناسب با نیازهای مرغداری باشد، تا بتواند تمامی تجهیزات حیاتی مانند سیستم تهویه، روشنایی، سیستم آبخوری و دانخوری را پوشش دهد.
اندازه مناسب یک ژنراتور در مرغداری بسیار مهم است. نکته کلیدی در این راستا انتخاب ژنراتوری است که نه تنها نیازهای برق معمولی یک مرغداری را فراهم کند، بلکه نیازهای راهاندازی را نیز برآورده کند. در یک مرغداری، موتورهای الکتریکی بخش عمدهای از مصرف برق را تشکیل میدهند و هنگام راهاندازی، به مدت چند ثانیه جریان کشی آنها دو تا دوازده برابر جریان مورد نیاز در حالت کار عادی است.
یک ژنراتور خوب و با کیفیت باید بتواند هم از وسایل محافظت کند و هم نوسانات لحظهای برق را تحمل کند. در صورتی که ژنراتور این توان را نداشته باشد، به راحتی خاموش شده و مرغداری بدون برق میماند. حالت بدتری نیز وجود دارد، که ژنراتور خاموش نشود، اما ولتاژ کافی را نیز نتواند تولید کند. این مورد باعث میشود که محافظ وسایل را خاموش نکرده، در نتیجه در طولانی مدت باعث گرم شدن بیش از حد و آسیب رساندن به موتورهای الکتریکی و یا خود ژنراتور میگردد.
معمولا یک ژنراتور چند سالن را روشن میکند؛ اگر هر سالن با سوئیچ انتقال خودکار با تاخیر به صورت مرحلهای وارد مدار شود (به جای ورود همزمان همه سالنها) به ژنراتور کمتر فشار وارد میشود. در این شرایط ژنراتور مجبور به راهاندازی کل بار نبوده، و میتوان ظرفیت ژنراتور کاهش پیدا کند.
این مورد درباره تهویههای سالن نیز صادق است. کنترلرهای تهویه در سالنها، اگر بتوانند فنها را به صورت مرحلهای به جای همزمانی روشن کنند، آمپر راهاندازی بیشتر کاهش مییابد. کنترلرهای تهویه یا ترموستاتهای قدیمی ممکن است در شرایط قطعی برق در حالت روشن قفل بمانند که باعث فشار بسیار بالا به ژنراتور در زمان راه اندازی دوباره تجهیزات میشوند. اما کنترلرهای جدیدتر و پیچیدهتر میتوانند تجهیزات را هنگام بازگشت برق، چه از طریق شبکه برق چه با ژنراتور مرحلهای روشن کنند.
این نکته را نیز در نظر بگیرید که مرغداری جوجههای گوشتی به نسبت فارمهای پولتهای تخمگذار نیازهای توان برقی بالاتری دارند. از دلایل آن میتوان به درشت بودن مرغهای گوشتی و نیاز به اکسیژن بیشتر، چگالی بیشتر سالن و … اشاره کرد.
بطور کلی این نکته را در نظر بگیرید، که پرورشدهندگان باید نیازهای فردی فارم خود را در نظر بگیرند. اندازه ژنراتور مورد نیاز یک مزرعه، به عوامل متعدد از جمله، تعداد لامپها، تهویه، فن، آبخوری، یا دانخوری برقی و هر وسیله برقی موجود در مرغداری بستگی دارد. برای محاسبه باید ولتاژ مصرفی هر وسیله را در نظر گرفت و در نهایت زیر نظر تکنسین و مهندسین این حوزه، اندازه ژنراتور مناسب را تعیین کرد.
بهترین مکان برای نصب ژنراتور در مرغداری
انتخاب محل مناسب برای نصب ژنراتور در مرغداری از اهمیت بالایی برخوردار است. به طور معمول، ژنراتور را در فاصلهای مناسب از سالنهای پرورش قرار میدهند تا از ورود دود و صدای آن به محیط مرغداری جلوگیری شود. با این حال، فاصله نباید آنقدر زیاد باشد که در صورت بروز مشکل، دسترسی به ژنراتور برای کارگران دشوار شود.
چرا نزدیکی ژنراتور به اتاق کارگران اهمیت دارد؟
نصب ژنراتور در نزدیکی اتاق کارگران این مزیت را دارد که در صورت بروز هرگونه مشکل یا نیاز به تعمیر، کارگران بتوانند به سرعت به آن دسترسی پیدا کرده و اقدامات لازم را انجام دهند. این امر باعث میشود تا در مواقع اضطراری، زمان کمتری برای رفع مشکل صرف شود و از بروز خسارات احتمالی جلوگیری شود.
همچنین برای محافظت از ژنراتور در برابر عوامل طبیعی مانند باران، برف، گرد و غبار و صاعقه، بهتر است آن را در یک سازه مسقف قرار داد. این کار باعث افزایش طول عمر ژنراتور و اطمینان از عملکرد صحیح آن در شرایط مختلف آب و هوایی میگردد. ژنراتور باید دور از دسترس عموم و به خصوص کودکان قرار گیرد. باید تدابیری برای جلوگیری از برخورد اشیاء با ژنراتور در نظر گرفته شود. برای تسهیل نصب، میتوانید از واحدهای پیشساخته استفاده کنید.
در کنار تمامی موارد ذکر شده، تهویه مناسب محل نصب نیز بسیار مهم است. محل نصب ژنراتور باید به گونهای باشد که از تجمع گازهای خروجی و گرمای بیش از حد جلوگیری شود.
راهنمای اتصال سیستم برق اضطراری یا ژنراتور و سیستم انتقال برق
اتصالات سیمکشی و روشهای سوئیچینگ استفاده شده، هم برای اندازه ژنراتور و هم برای عملکرد ایمن و صحیح بسیار مهم هستند. ویژگیهای مهم عبارتند از:
- باید از یک سوئیچ قطعکننده فیوز روی خط برق ورودی قبل از همه سوئیچهای انتقال نصب شود. این کار برای تنظیم سوئیچ اصلی انتقال بدون نیاز به قطع برق فارم توسط شرکت برق ضروری است. فیوز یا قطعکننده سوئیچ انتقال، در صورت بروز مشکل و از اتصال کوتاه سیم کشی و مدارها به ویژه در برابر خطر آتش سوزی جلوگیری میکند.
- سوئیچهای انتقال باید از قطعی شبکه برق آگاه شود تا بهطور خودکار سیگنال راهاندازی ژنراتور را ارسال کنند. در این شرایط پس از یک تاخیر کوتاه و سریع برق به ژنراتور رسیده و برق مرغداری به ژنراتور منتقل میشود. برای خانههایی با پردههای اتوماتیک، باید مراقب بود که برق ژنراتور قبل از کارکرد پردهها (معمولاً حدود دو تا سه دقیقه) روشن شود.
- سوئیچهای انتقال باید طوری تنظیم شوند که زمانی که ولتاژ شبکه برق به زیر 90% کاهش یافت، سریعاً از برق شهری به ژنراتور منتقل شود. به این دلیل نقطه تنظیم 90% استفاده میشود، که یک حالت خاموشی، با کاهش ولتاژ اتفاق افتاده است. این شرایط باعث سوختن موتورهای الکتریکی به دلیل افت ولتاژ که موجب افزایش جریان و تولید گرما میگردد.
- بهتر از از دو سوئیچ انتقال با تاخیر 10 ثانیهای استفاده کنید. این مورد اجازه میدهد تا سیستمهای برقی متصل به هر سوئیچ با اختلاف 10 ثانیه روشن شوند. این مورد همانطور که قبلا هم اشاره کرده بودیم، فشار کمتری به ژنراتور وارد میکند.
- انتقال برق پشتیبان باید حتما یک هشدار به اپراتور فعال ارسال کند. سیستم هشدار شامل یک زنگ یا هشدار در محل و آژیرهای الکترونیکی از راه دور است که مدیر یا صاحب ملک را در دفتر مرکزی یا خانه و حتی ماشین آگاه میسازد.
مرغداران باید بدانند چگونه خطرات بالقوه را تشخیص دهند و از آن جلوگیری کنند. به همین منظور بسیار مهم است برای اطمینان از عملکرد صحیح و ایمن ژنراتور مرغداری در مواقع ضروری، رعایت نکات زیر ضروری است:
- سیمکشی صحیح: مسیر سیمکشی باید کوتاهترین مسیر ممکن بوده و اندازه سیم باید متناسب با جریان و طول مسیر انتخاب گردد. سیمهای بسیار طولانی میتوانند باعث بارگذاری بیش از حد ژنراتور و آسیب به تجهیزات متصل گردد. توجه داشته باشید که صرفاً به ظرفیت جریان سیم اکتفا نکنید، زیرا افت ولتاژ در طول سیم میتواند باعث ایجاد مشکلات در سیستم برقی گردد.
• نگهداری و تست دورهای: برای اطمینان از عملکرد صحیح ژنراتور، توصیه میشود حداقل هفتهای یکبار آن را به مدت 30 دقیقه تحت بار کامل تست کنید. این کار به شما کمک میکند تا از عملکرد صحیح سوئیچ انتقال و خود ژنراتور در مواقع اضطراری اطمینان حاصل کنید. برای افزایش طول عمر ژنراتور، باید سرویسهای دورهای مانند تعویض روغن، فیلترها و سایر قطعات مصرفی را طبق دستورالعمل سازنده انجام دهید.
نکات مهم ایمنی برق در مرغداری
کشاورزی، به ویژه پرورش طیور، یکی از مشاغل پرخطر به شمار میرود. یکی از مهمترین خطرات در مرغداریها، برقگرفتگی است. محیطهای مرطوب همراه با گرد و غبارآلود مرغداریها، تجهیزات الکتریکی را در معرض آسیب قرار میدهند و خطر برقگرفتگی را افزایش میدهند. به همین دلیل بسیار مهم است که در هنگام مشکل، نکات مهم ایمنی برق در مرغداریها که در زیر بیان شده را رعایت کنید:
- قطع کامل برق: قبل از هرگونه کار روی تجهیزات برقی، اطمینان حاصل کنید که برق به طور کامل قطع شده است. از یک نفر دیگر بخواهید که جعبه فیوز را قفل کند تا کسی نتواند برق را مجدداً وصل کند.
- استفاده از ابزار مناسب: همیشه از ابزار عایق استفاده کنید و از ابزارهای غیرعایق خودداری کنید. بطور مثال نردبانهای آلومینیومی به دلیل هدایت الکتریسیته خطرناک هستند.
- تمیز نگه داشتن تجهیزات: جعبههای فیوز را تمیز نگه دارید، تا از تجمع گرد و غبار و خطر آتشسوزی جلوگیری شود.
- بازرسی منظم سیمها و تجهیزات: سیمها را مرتباً بررسی کنید تا از وجود ساییدگی، پارگی یا اتصالات شل اطمینان حاصل کنید. دوشاخهها را نیز به دقت بررسی کنید و در صورت وجود هرگونه آسیب، آنها را تعویض کنید.
- اتصال به زمین ژنراتور: اطمینان حاصل کنید که تمام تجهیزات به درستی به زمین متصل شدهاند. در صورت نصب نادرست، خطرات جدی از جمله برق گرفتگی و آتش سوزی به دنبال خواهد داشت.
- ایمنی در محیط بیرون: سیمهای برق را به خوبی علامتگذاری کنید و از قرار گرفتن آنها در مسیر تردد وسایل نقلیه جلوگیری کنید. قبل از هرگونه حفاری، با شرکت برق تماس بگیرید تا از عدم وجود کابلهای برق در زیر زمین اطمینان حاصل کنید.
چرا این نکات مهم هستند؟
- جلوگیری از برقگرفتگی: رعایت این نکات میتواند از بروز حوادث ناگوار مانند برقگرفتگی جلوگیری کند.
- کاهش خطر آتشسوزی: تمیز نگه داشتن تجهیزات و بررسی منظم سیمها میتواند از بروز آتشسوزی جلوگیری کند.
- افزایش طول عمر تجهیزات: نگهداری صحیح از تجهیزات باعث افزایش طول عمر آنها میشود.
مقاله: سوالات متداول مرغداری
هزینه تجهیز مرغداری به سیستمهای اضطراری چقدر است؟
هزینه بستگی به اندازه مرغداری، نوع تجهیزات و برند دارد.
چه نکاتی را باید در هنگام انتخاب ژنراتور برای مرغداری رعایت کرد؟
ظرفیت ژنراتور باید با مصرف برق کل تجهیزات مرغداری متناسب باشد. نوع سوخت ژنراتور گازوئیل یا بنزین است.
آیا بیمه خسارتهای ناشی از قطع برق در مرغداری را پوشش میدهد؟
بستگی به نوع بیمه و شرایط قرارداد دارد.
آیا میتوانید یک مزرعه مرغ موفق را بدون برق راه اندازی کنید؟
خیر. با توجه به موارد ذکر شده این مورد بعید به نظر میرسد. اما در مناطقی که نورخورشید به میزانی باشد که بتواند سلولهای خورشیدی را غنی کند، مسلما میتوان فواید زیادی داشته باشد. با استفاده از پنلهای خورشید، میتوان انرژی را مهار کرده، و به الکتریسیته تبدیل کرد. در صورتی که شرایط استفاده از این انرژی را داشته باشید، سلولهای خورشیدی میتواند انرژی فعالیتهای مختلف یک مزرعه مرغ را فراهم کند.
در نهایت از شما ممنونیم که تا اینجا مقاله همراه ما بودید. همچنین بسیار خوشحال میشویم اگر شما نیز تجربیات خود را به عنوان یک مرغدار در زمینه مقابله با قطع برق در اختیار ما و دیگر همکاران این حوزه قرار دهید.
منبع:
این مقاله به همت هما بهرام پرور و تیم تولید محتوای جهان کاوه افق خزر، تولیدکننده انواع خوراک دام و طیور تهیه شده است. امید است که این مقاله بتواند هر چند کوچک کمک کننده در صنعت پرورش دام و طیور باشد.
پستهای مرتبط
اصول جیره نویسی: فرمولاسیون خوراک
جیره نویسی خوراک نقش مهمی در صنعت دام و طیور دارد. چرا که جیره نویسی اصولی باعث تغذیه بهینه حیوانات
سندرم مرگ ناگهانی جوجه گوشتی | سکته مرغ
سندرم مرگ ناگهانی جوجه وضعیتی است که معمولا در سیستمهای پرورش تجاری گوشتی اتفاق میافتد. در واقع در سندرم مرگ